Gebeliğin 1. Haftası
Anne ve bebekte hamileliğin her haftasında bedensel ve ruhsal değişiklikler meydana gelir. Hem anne adayı hem de bebek, hamilelikte süreç ilerledikçe yani haftalar geçtikçe, gelişme ve değişme yaşanır. Bu değişim ve gelişimleri biz doktorlar, dördüncü haftadan itibaren gözlemlemeye ve değerlendirmeye başlarız. Bunun nedeni ise, gebeliğin rahme yerleşmesinin dördüncü haftaya denk gelmesidir. Pek çok kadın hamileliğinin ilk haftasını, hamile olduğunu anladığı haftadan saymaya başlar. Oysa gerçek bu değildir. İsterseniz durumu şu şekilde aktarayım;
İlk 3 hafta bebek yok
Yanda da sözünü ettiğim gibi, gebelik haftaları anne adayının son âdetini gördüğü tarihten itibaren sayılır. Bir kadın 28 günde bir adet gördüğünden, anne adayı bir sonraki ay dönümünde adet olmadığında hamileliğinden şüphelenir. Kadınların döllenmesi en son adet gördüğü tarihten 2 hafta sonrasında gerçekleşir. 2 hafta sonra yumurtlama yaşandığından döllenme de bu dönemde olur. Ve bebeğin rahime yerleşmesi 4 haftayı bulur. Bu nedenle de ilk 3 haftada aslında rahimde bebek yoktur. 3’üncü haftada bebek döllenme ve rahme yerleşme sürecinden geçer. İşte bu nedenden dolayıdır ki, 4 haftadan önce bir hamilelik söz konusu değildir ve yine bu nedene bağlı olarak da 4 hafta öncesinde bebeğin görüntüsü de doğal olarak elde edilemez. Yine bundan kaynaklı olarak, hamile kadınlar, hamileliğinin saptanmasından sonra ilk ultrason görüntüsünü doktorunun yönlendirmesiyle ancak hamileliğin 5’inci veya 6’ıncı haftasında görebilmektedir.
Gebeliğin ilk 4 haftasında teorik olarak gebelik saptanamaz!
Hamilelik haftası hesaplaması yaparken son adet tarihinin ilk günü (Naegele formülü) baz alınarak hesaplama yapılır. Burada belirtmekte yarar gördüğümüz bir diğer husus ise, hamileliğin saptanması konusudur. Çünkü bu konuda da bazı doğru bilinen yanlışlıklar vardır. Hamile olup olmadığınızı adet tarihinizden 1-2 gün önce kanda Beta Hcg hormon testi ile veya adet gecikmesi olduktan sonra idrarda gebelik testi ile öğrenebilirsiniz.
Gebelik öncesi folik asit kullanımı:
Folik asit kullanımı bebekte oluşabilecek nöral tüp defekti , spina bifida, anensefali gibi anomalilerin ortaya çıkma riskini azaltmaktadır.Uzmanlar çocuk isteyen anne adayının hamilelikten 3 ay öncesinden folik asit kullanmaya başlaması gerektiğini belirtiyorlar.
Gebelik öncesi bırakılması gereken zararlı alışkanlıklar
1. Sigara kullanımı:
Bebek sahibi olmak isteyen çiftlerde sigara kullanımı doğacak bebeğin ana rahmine düşmesi ile birlikte zarar görmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle baba adayının dahi sigarayı bırakması bebeğin sağlığı açısından oldukça önemlidir. Fakat özellikle anne adayının bırakması hem kendisinin hem fetusun sağlığı açısından daha da mühimdir.
Sigaranın fetusa zararları:
Bebeğin anne karnında ölümüne
Ani düşük riskine
Doğum sonrası ölümüne
Doğuştan nefes yetersizliği veya astım gibi rahatsızlıklara yol açabilmektedir.
Bunlar bulguları saptanmış olup bulgusu saptanmamış pek çok hastalığında temel sebebi olabilir. Bu nedenle gebelik öncesi anne ve baba adayı sigara içimine son verme çabası içerisinde olup doğacak bebeklerine sağlıklı bir yaşamı hediye etmelidirler.
2. Alkol kullanımı:
Hamile bir anne adayının alkol kullanımı oldukça tehlikelidir. Anne adayının ve bebeğin sağlığı risk altındadır. Yalnız bununla kalmaz bebekte ciddi sakatlıklar ve eksik doğumlara sebep olabilir. “fetal alkol sendromu” (FAS) olarak isimlendirilen alkolik anne bebeklerinde kol, bacak, kulak, burun, göz gibi organlarda eksiklikler oluşmaktadır.
Alkolün fetusa zararları:
FAS sendromu olan bebeklerde doğum sonrasında gelişim bozuklukları
Doğum sonrasında konuşma da gerilik ve işitme problemleri
Kaba motor fonksiyonları
Bebek ölümü %20 civarındadır
Özellikle yüzde çok belirgin bozukluklar oluşmaktadır.
Organ eksiklikleri, kalp yetmezliği gibi sorunlarda görülmektedir.
3. Uyuşturucu kullanımı:
Uyuşturucu kullanımı anne karnındaki fetüs için çok çok daha tehlikelidir. Ciddi derecede sakatlıklar ve bebek ölümlerine neden olmaktadır.
Gebelik öncesi beslenme düzeni
Hamilelik düşünen anne adayları doğumdan önce fazla kiloları varsa normal hamile kalmadan önce normal olması gereken kilolarına inmeye çalışmalıdırlar. Çünkü aşırı kilolar ile birlikte hamile kalmak gebelikte ekstra riskleri beraberinde getirir.
